ความหมายของคำว่าพระมหากษัตริย์ไทย

ความหมายของพระมหากษัตริย์ไทย 

ความหมายของ “ พระมหากษัตริย์ ” ตามรูปศัพท์ หมายถึง “ นักรบผู้ยิ่งใหญ่ ” คำว่า “ มหา ” แปลว่า ยิ่งใหญ่และคำว่า “ กษัตริย์ ” แปลว่า นักรบ ถ้าจะถือตามความหมายที่ใช้กันอยู่ทั่วไปและความเข้าใจตามธรรมดาแล้วพระมหากษัตริย์ก็คือพระเจ้าแผ่นดิน ในภาษาสันสกฤตคำว่า กษัตริย หมายถึงผู้ป้องกันหรือนักรบ คติที่เรียกพระเจ้าแผ่นดินว่าเป็นพระมหากษัตริย์นั้นเรารับมาจากคำในภาษาสันสกฤตซึ่งมีความหมายสองนัยคือ คติจากธรรมเนียมการใช้วรรณะของอินเดียซึ่งถือว่า “ กษัตริย์ ” รวมถึงพวกนักรบด้วย และคติที่สองหมายถึงผู้ปกครองแผ่นดินซึ่งสืบเนื่องมาจากคติ “ มหาสมมติ ” ซึ่งถือว่ามหาชนเป็นผู้เลือกกษัตริย์

มีคำเรียกพระมหากษัตริย์หลายคำเช่น ราชราชา พระราชา หรือราชัน หมายถึง ผู้ชุบน้อมจิตใจของผู้อื่นไว้ด้วยธรรม จักรพรรดิ หมายถึง ผู้ปกครองที่ปวงชนพึงใจและเป็นผู้มีคุณธรรมสูง และใกล้เคียงกับคำว่า ธรรมราชา หมายถึง ผู้รักษาและปฏิบัติธรรมทั้งเป็นต้นเหตุแห่งความยุติธรรมทั้งปวง คำว่าพระเจ้าอยู่หัว หมายถึง พระผู้เป็นผู้นำ หรือประมุขของประเทศ และคำว่า “ พระเจ้าแผ่นดิน ” หมายถึงพระมหากษัตริย์ทรงเป็นเจ้าของแผ่นดิน(เขตคาม อธิปติ)ซึงเขียนไว้ในกฎหมายลักษณะเบ็ดเสร็จที่ประกาศในรัชสมัยพระเจ้าอู่ทองเมื่อ พ.ศ. ๑๙๐๓  ไม่จะเลือกใช้คำใด คำว่า

“ ราชา ”  “ กษัตริย์ ” “ จักรพรรดิ ” โดยความหมายแล้วน่าจะใช้เหมือนๆกัน อย่างไรก็ดีในสังคมไทยเรียกพระมหากษัตริย์ว่า “ ในหลวง ” “ พ่อหลวง ” “ พ่อของแผ่นดิน ” ความหมายก็คือเป็นผู้ปกครองที่เปรียบเหมือนพ่ออยู่เหนือเกล้าเหนือชีวิตซึ่งชนชาวไทยมีความจงรักภักดีชั่วกาลนาน     ความหมายของพระมหากษัตริย์ในเรื่องการเมืองการปกครองของไทยที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์แต่เดมีแนวคิดสองประการคือ ถือว่าพระมหากษัตริย์คือ หัวหน้าครอบครัวใหญ่ที่มีความสัมพันธ์กันทางสายเลือดกับหมู่คณะและประการที่สองคือ พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขของรัฐในทางการเมืองหรือเป็นผู้มีอำนาจสูงสุดโดยเฉพาะในยุโรปมีความเชื่อในเรื่อง ลัทธิเทวสิทธิ์ ( Divine right of King ) และถือว่าพระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งอำนาจอธิปไตยและมีอำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ รวมทั้งมีอำนาจโดยสมบูรณ์ (Absolute)